Hu ki loto pe Fakamoʻoni ki ha fakamatala fakafoʻituitui taʻetotongi ke ʻave vave ha paʻanga ʻi he ʻinitaneti ki Tonga. Te ke lava ʻo ʻave ha paʻanga ki ha ʻakauni pangike ʻoku feʻunga pe ko ha feituʻu ʻe lava ke ʻave ai ha paʻanga.
KamataʻOku faingofua ʻa e feʻaveʻaki paʻanga lolotonga ʻa e fefonongaʻaki ʻi he polokalama Uesiteni ‘Iunioni. Kamata ha feʻaveʻaki paʻanga ki Tongaʻo fakaʻaongaʻi hoʻo telefoni pea fakakakato ʻa e ngaue ʻi ha falekoloa.
Taunilouti ‘a e polokalamaTauhi ʻa e paʻanga ʻoku feʻaveʻaki ki Tonga fakatautaha mo e tokoni mei heʻemau kau fakafofonga.
Kumi ha feituʻu ofi maiFe’ave’aki pa’anga ki he Ualeti Digicel ‘i Tongahangatonu. ʻOku mau fengaueʻaki mo e ngaahi pangike fakalotofonua ke fakafaingofuaʻi ʻa e feʻaveʻaki paʻanga ki Tongafaingofua ki ho ngaahi ʻofaʻanga.
ʻI ha’o ʻalu ki ha feituʻu fakafofonga ʻo e Western Union® ʻi Tonga, ʻe lava ke maʻu ʻe kinautolu ʻoku nau maʻu ʻenau paʻanga feʻaveʻaki.
Kumi ha feitu’uTe ke lava ʻo ave ha paʻanga ki Tonga mei Nu’u Sila ʻi ha faʻahinga taimi pe, ʻaho pe poʻuli, ʻo tatau ai pe pe ʻoku ke ʻalu ʻo fakatau pe lolotonga hoʻo malolo hoʻataa.
Tokoniʻi ho famili ʻi ʻapi ʻaki ʻa e vave ʻo e toutou totongi pea mo e malava ke muimuiʻi ʻa e ngaahi feʻaveʻaki ʻi he taimi moʻoni.
Fokotuʻu ʻa e ngaahi fakatokanga ki he totongi fakafetongi paʻanga koeʻuhi ke ke lava ʻo ʻave ʻa e Paʻanga Nu’u Sila ki he Tonga ʻi he taimi totonu.
Vakaiʻi pe ko e ha e lahi ʻo e fakamole ki hoʻo feʻaveʻaki paʻanga. ʻOku fakaʻaliʻali mai ʻe heʻemau estimator ʻo e totongi ʻa e NZD lolotonga ki TOP fetongi pa’anga.
Te ke lava ʻo fai hoʻo fuofua feʻaveʻaki ki he ngaahi ʻakauni pangike ʻi Tonga taʻe ʻi ai ha totongi. Ko e meʻa pe ʻoku fiemaʻu ke ke fai ko elesisita ‘i he ‘initanetipea fakapapauʻi hoʻo fakamatala fakafoʻituitui ʻi he Western Union®.
Maʻu ʻa e fakamatala ʻo e tokotaha te ne maʻu kimuʻa pea toki ‘ave ha paʻanga. ʻOku kau heni ʻa e hingoa ʻo e vaʻa pangikee, fika ʻakauni, mo e tuʻasila kakato. ʻE lava ke kamata ʻa e taimi feʻaveʻaki pangikee mei ha ngaahi miniti siʻi ki he ʻaho fakapangike ʻe taha.
Fili ʻa e fili ʻoku ʻaonga taha kiate koe mo ho famili. Fai ha feʻaveʻaki paʻanga ʻi he ʻinitaneti ki Tonga, ʻo fakafou ʻi heʻemau polokalama pe ko haʻo ʻaʻahi ki ha fakafofonga ke fai ʻa e totongi.
ʻOku ʻikai ngata pe ʻi heʻemau ngaue ki Tonga – te ke lava ʻo feʻaveʻaki paʻanga ki ha ngaahi fonua mo ha ngaahi vahefonua kehe ʻe 200 tupu mei Nu’u Sila.
Ko e fakapulipuli mo e fakaʻehiʻehi mei he kaka ko ha meʻa mahuʻinga ia kiate kimautolu, fakapapauʻi ʻa e malu ʻo hoʻo feʻaveʻaki paʻanga.
ʻOku faingofua pe ke ʻave ha paʻanga mei Nu’u Sila ki Tonga lesisita ke faʻu ha fakamatala fakafoʻituitui taʻetotongi ke kamata.
Fakapapauʻi hoʻo feʻaveʻaki paʻanga ʻo fakaʻaongaʻi ha ʻakauni pangike pe kaati fakamoʻua2 pe kaati tepiti, pe paʻanga.
Fakaʻaongaʻi pe ʻemau polokalama pe uepisaiti kemuimui’i pe ho’o fe’ave’aki pa’anga ki Nu’u Sila.
ʻOku fakaʻata ʻe heʻemau netiueka lahi ʻo e ngaahi feituʻu fakafofonga ʻa e tokotaha te ne maʻu ʻa e paʻanga ofi ki honau ʻapi.
Te ke lava ʻo fakaʻaongaʻi ʻemau meʻangaue fakafuofuaʻi ʻo e mahuʻinga ke fikaʻi ʻa e ngaahi fakamole fekauʻaki mo hono ʻave ha paʻanga lahi pe siʻisiʻi ki Tonga. ʻOku ʻoatu heni ha fakamatala fekauʻaki mo e ngaahi meʻa hange ko e totongi1 feʻaveʻaki.
Ke ʻave ha paʻanga ʻi he ʻinitaneti ki Tonga, muimui pe ʻi he ngaahi sitepu ko ʻeni:
ʻE fie maʻu haʻo laiseni fakaʻuli, paasipooti, pe tohi fakamoʻoni kuo ʻoatu ʻe he puleʻanga ke lesisita ʻi he ʻinitaneti ʻi he Western Union®. ʻI he taimi ʻoku ke ʻave ai ha paʻanga ki Tonga, ʻoku ke fiemaʻu ʻa e fika ʻakauni ʻa e tokotaha te ne maʻu mo e ʻuhinga ʻo e feʻaveʻaki. ʻE lava foki ke mau kole ha ngaahi fakaikiiki lahi ange fekauʻaki mo hoʻo maʻuʻanga paʻanga mo hoʻo ngaue, ʻo makatuʻunga ʻi he lahi ʻo e paʻanga ʻoku ke fie ʻave, tautautefito ki he taimi ʻoku ‘fe’ave’aki ai ha pa’anga lahiʻ.
Ke ʻave ha paʻanga ki Tonga mei ha fakafofonga ʻi Nu’u Sila, ko e:
ʻE lahi e ngaahi meʻa te ke fili mei ai ʻi he taimi ʻoku ke vakai ai ki he founga ke ‘ave ai ha paʻanga ki Tonga. Tatau ai pe pe ʻoku ke tokoni ki he kainga ʻi ho kolo tupuʻanga pe ʻave ha paʻanga ko ha meʻaʻofa, ko e ngaahi tefitoʻi founga ke ‘ave ai ha paʻanga ko e:
‘Initaneti. Ko e lesisita ke kamata faʻu ha fakamatala fakafoʻituitui.
‘I he ’emau polokalama. Ko ha founga vave mo faingofua ʻe taha ke feʻaveʻaki paʻanga.
‘I he tokotaha. Kumi ha feitu’u fakafofonga ofi ki ‘api.
1 ʻOku maʻu ʻe he Uesiteni ‘Iunioni ʻa e paʻanga hu mai ʻo fakafou ʻi he fakafetongi paʻanga. ʻE lava ke liliu ʻa e ngaahi totongi mo e totongi taʻe tomuʻa fakatokangaʻi.
2 Kapau ʻoku ke fakaʻaongaʻi ha kaati fakamoʻua, ʻe lava ke ʻeke ʻe he tokotaha ʻoku ke ‘ave kiai ʻa e kaati ha totongi paʻanga kimuʻa fakataha mo e totongi tupu. Ke taʻofi ʻa e ngaahi totongi ko ʻeni pe maʻulalo ange ʻa e totongi, fakaʻaongaʻi ha kaati tepiti pe vakaiʻi ha ngaahi founga kehe ʻo e totongi.
